Aktualności i publikacje

Stosunek pracy został uregulowany w art. 22 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 z późn.), z którego wynika, że praca wykonywana jest za wynagrodzeniem na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Sąd Najwyższy w wyrok z dnia 22 grudnia 1998 r., sygn. akt I PKN 517/98, stwierdził, że cechy stosunku pracy powodują, iż opiera się on na zasadzie szczególnego zaufania między stronami, a więc utrata zaufania jednej ze stron tego stosunku prawnego może stanowić przyczynę wypowiedzenia, jednakże muszą zostać spełnione odpowiednie warunki.

Stosunek pracy został uregulowany w art. 22 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 z późn.) z którego wynika, że praca wykonywana jest pod kierownictwem. Wykonywanie pracy pod kierownictwem oznacza, że pracownik obowiązany jest do stosowania się do tych poleceń przełożonego, które pozostają w związku z wykonywaną pracą – poleceń służbowych.

Pracownica przebywała na urlopie macierzyńskim, mimo to nie otrzymywała zasiłku. Po zakończeniu urlopu złożyła wniosek o udzielenie jej urlopu wychowawczego. Jednocześnie dowiedziała się, że pracodawca do tej pory nie przekazał do ZUS stosownych dokumentów, które zapewniałyby wypłatę zasiłku macierzyńskiego. Jakie kroki może podjąć pracownica i jakie konsekwencje grożą pracodawcy?

Czy fakt, że kandydatka na pracownicę nie przyznała się do tego, że jest w ciąży, można traktować jako błąd co do okoliczności zawarcia umowy, stanowiący podstawę do jej unieważnienia? Innymi słowy, czy pracodawca może uchylić się od skutków prawnych zawartej umowy o pracę ze względu na to, iż pracownica zataiła przed nim fakt bycia w ciąży? Czy może powołać się na okoliczność, że gdyby wiedział o tym fakcie, nie zawarłby umowy tej treści?

Stosunek pracy został uregulowany w art. 22 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 z późn.), z którego wynika, że praca wykonywana jest za wynagrodzeniem na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Ustawodawca przewidział różne systemy czasu pracy, a tym samym różne uregulowania czasu pracy pracowników.

Jedna z naszych pracownic wróciła do pracy po urlopie macierzyńskim. Wcześniej pracowała na pełny etat, obecnie złożyła wniosek o zmniejszenie wymiaru czasu pracy do połowy etatu. Czy jesteśmy zobowiązani uwzględnić jej wniosek, a jeśli tak, to czy możemy na pozostałą po niej połowę etatu zatrudnić pracownika na zastępstwo?

Zagadnienie związane z ustaleniem prawa do świadczeń przysługujących pracownikowi w okresie czasowej niezdolności do pracy uregulowane zostało w art. 92 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (k.p.) w Ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (u.ś.p) oraz w Ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zgodnie z art. 92 k.p. za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek:

Osoba fizyczna może prowadzić działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej (EWG). Aby zarejestrować swoją firmę należy udać się do urzędu gminy lub urzędu miasta i wypełnić formularz zgłoszenie o dokonanie wpisu do EWG. Należy w nim m. in. określić przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności. Określenie jej ma znaczenie np. przy wyborze formy opodatkowania, o czym poniżej. Przedsiębiorca powinien uzyskać również wpis do Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON).

Z pracownikiem zawarto w latach 90-tych dwie umowy o pracę (różne stanowiska pracy), łącznie wymiar czasu pracy wynosił 1 etat. Od 1.09 br. nastąpiła zmiana warunków tych umów, w wyniku której pracownik jest obecnie zatrudniony na jednym, innym niż dotychczas stanowisku (na 1 etat).Czy należy uznać, że:
- obydwie umowy zostały zakończone i wypłacić ekwiwalenty pieniężne za niewykorzystane urlopy?
- co najmniej jedna z tych umów została zakończona i wypłacić ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop?

Zakres odpowiedzialności materialnej pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Jak wyznaczyć granicę, w obrębie której następstwa działania lub zaniechania pracownika można uznać za normalne? Przykłady z orzecznictwa.

U pracownika służby zdrowia., pracującego w święta, niedzielę i na nocną zmianę stwierdzono chorobę zawodową. Po zakończeniu zwolnienia chorobowego i po okresie pobierania świadczenia rehabilitacyjnego pracownika przeniesiono do pracy na jedną zmianę. Po przeniesieniu pracownik przestał wykonywać swoje obowiązki w porze nocnej, w niedzielę i święta i w związku z tym stracił na pensji około 300 zł. brutto. Czy takie zmniejszenie wynagrodzenia jest zgodne z prawem.? Przecież choroba rozwinęła się w związku z wykonywaną wcześniej pracą.

O możliwości podejmowania działalności zarobkowej w czasie trwania urlopu wychowawczego stanowi wprost art. 186 Kodeksu Pracy (Dz. U. z 1998 roku, Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), zgodnie z którym pracownik w czasie urlopu wychowawczego ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeśli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. W każdym przypadku trwałego zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem pracodawca ma prawo wezwać pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania. Może to jednak uczynić nie później niż po upływie 30 dni od powzięcia takiej wiadomości.

Jak ta sama kwestia wygląda w przypadku osoby przebywającej na zasiłku macierzyńskim? O możliwości podejmowania działalności zarobkowej w czasie trwania urlopu wychowawczego stanowi wprost art. 186 Kodeksu Pracy (Dz. U. z 1998 roku, Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), zgodnie z którym pracownik w czasie urlopu wychowawczego ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeśli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. W każdym przypadku trwałego zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem pracodawca ma prawo wezwać pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania. Może to jednak uczynić nie później niż po upływie 30 dni od powzięcia takiej wiadomości.

Odpowiedź na pytanie, czy należy dokonać potrącenia komorniczego z tytułu niezapłaconych alimentów z wypłaconej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS) należności za wczasy pod gruszą, zależy przede wszystkim od ustalenia charakteru tej należności, tzn. czy można zakwalifikować ją jako składnik wynagrodzenia.

Przedsiębiorstwo składa się z kilku zakładów. W związku z reorganizacją, w jednym z nich Zarząd planuje zlikwidować stanowiska kierowców dyżurnych pracujących w systemie 4-zmianowym i zaproponować im pracę na jedną zmianę. Wiąże się to z obniżeniem wynagrodzeń i zlikwidowaniem dodatków, które gwarantuje im układ zbiorowy: popołudniowych, nocnych i świątecznych. Czy w przypadku systemu zmianowego dodatki są składnikami płacy zasadniczej i pracownikom należy się dodatek wyrównawczy? Jeden z tych pracowników kończy w maju 2010 r. 60 lat i zamierza przejść na emeryturę w związku z pracą w warunkach szkodliwych. W układzie zbiorowym, ze względu na przyznawane podwyżki, obowiązuje zasada zgłaszania woli odejścia 2 lata wcześniej. Kierowca ten zgłosił wcześniej, przed reorganizacją, zamiar odejścia na emeryturę i zostało przyjęte to przez zakład za porozumieniem stron z dniem 15.12.2010 r. Czy w związku z zaistniałą sytuacją pracownikowi należy wypłacać dodatek wyrównawczy? Jeśli tak, to do kiedy? Czy do ukończenia przez pracownika 60 lat czy do grudnia 2010 r.?

Pracownik był zatrudniony w 2008 r. na cały etat, przysługiwało mu 26 dni urlopu. Wykorzystał 16 dni urlopu (po 8 godzin). Umowa została zmieniona, od 2009 r. pracownik jest zatrudniony na 3/4 etatu. W jaki sposób obliczyć zaległy urlop?

Nawiązanie oraz rozwiązanie stosunku pracy nauczycieli dyplomowanych regulują przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r., Nr 97, poz. 674 z późn. zm. – dalej ustawa). Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy stosunek pracy z nauczycielem dyplomowanym nawiązuje się na podstawie mianowania. Przepis art. 23 ustawy natomiast, określa tryb rozwiązania nawiązanego w ten sposób stosunku pracy. Może to nastąpić m.in. na wniosek nauczyciela, z końcem roku szkolnego, tj. z dniem 31 sierpnia, po uprzednim złożeniu przez niego trzymiesięcznego wypowiedzenia.

W obecnie obowiązującym stanie prawnym nie ma przepisów prawa, które nakazywałyby wypłacanie nagrody jubileuszowej każdemu. Przede wszystkim należy zaznaczyć, że nagroda jubileuszowa może być przewidziana przez układ zbiorowy pracy, regulamin wynagradzania lub przepisy szczególne. Takimi szczególnymi przepisami są m. in. Ustawa – Karta nauczyciela, Ustawa o pracownikach państwowych, Ustawa o pracownikach samorządowych. Wobec tego tylko pewna grupa pracowników ma zagwarantowane prawo do nagrody jubileuszowej na podstawie przepisów prawa. W odniesieniu do pracodawców nienależących do sfery budżetowej – nie mają oni obowiązku wypłacania nagród jubileuszowych. Jeżeli jednak zdecydują się na to powinni określić zasady ich przyznawania w przepisach wewnętrznych.

Na gruncie ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy brak jest ograniczeń formalno-prawnych uniemożliwiających zatrudnianie osób spokrewnionych. Ostateczna odpowiedź na pytanie co do możliwości zatrudnienia osoby spokrewnionej uzależniona będzie od tego, czy jest to przedszkole publiczne, czy niepubliczne. W przypadku przedszkola niepublicznego zatrudnienie danej osoby spełniającej kryteria zawodowe stanowi autonomiczną decyzję podmiotu prowadzącego przedszkole. Natomiast sytuacja będzie o wiele bardziej złożona w sytuacji, gdy będziemy mieli do czynienia z publicznym przedszkolem prowadzonym przez samorząd. W tego typu sytuacji, z uwagi m.in. na zasady moralne oraz konflikt norm ogólnospołecznych powinno być przeprowadzone postępowanie w sprawie naboru. Nabór na stanowisko intendenta winien być przeprowadzony w oparciu o zasady określone w ustawie z 21 listopada 2008r. o pracownikach samorządowych (uops) (Dz.U. 2008, nr 223, poz. 1458). Ustawa znajduje zastosowanie również w kwestii zasad zatrudniania w oświacie, w tym pracowników administracji, obsługi.

Od 30 kwietnia 2008 r. pracownicy samorządowi nie otrzymują dodatku z tytułu pracy wykonywanej w warunkach uciążliwych, szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych. W tym dniu weszło bowiem częściowo (w pozostałej części z dniem 1 maja 2008 r.) w życie Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 kwietnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Z 2008 r., Nr 73, poz. 430).