Jubileusz profesorów J. Barty i R. Markiewicza. Profesorowie-jubilaci w sporze o własność intelektualną

Jubileusz profesorów J. Barty i R. Markiewicza

Profesorowie-jubilaci w sporze o własność intelektualną

17 maja w Auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego odbyło się uroczyste wręczenia Księgi Jubileuszowej dedykowanej profesorom Januszowi Barcie i Ryszardowi Markiewiczowi z okazji 65. urodzin obydwu naukowców oraz 40-lecia ich pracy naukowej. Księgę wydała oficyna Wolters Kluwer. 

Uroczystość zgromadziła liczne grono – przede wszystkim naukowców specjalizujących się w prawie własności intelektualnej, w tym najwybitniejsze autorytety w tej dziedzinie, ale również przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, a także przyjaciół i rodziny jubilatów (obecny był m.in. prof. Henryk Markiewicz, wybitny polonista, ojciec prof. Ryszarda Markiewicza). 

Część oficjalną prowadziła prof. Krystyna Chojnicka, dziekan Wydziału Prawa i Administracji UJ. Odczytała list gratulacyjny od ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego. Następnie przedstawiciel ministra udekorował obydwu profesorów srebrnym krzyżem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. 

Przedstawiciel ministra sprawiedliwości stwierdził, że jednostka badawcza kierowana przez panów profesorów jest wiodącym instytutem zajmującym się własnością intelektualną, a jubilaci wywarli znaczący wpływ na kształt prawa autorskiego poprzez działalność legislacyjną.

Prezes Urzędu Patentowego Alicja Adamczyk, podkreśliwszy niecodzienną osobowość jubilatów oraz unikalny koloryt ich wykładów, ofiarowała każdemu z nich symboliczny kaganek oświaty (replikę 19-wiecznej secesyjnej lampy Łukasiewicza) oraz „tradycyjne listy hołdownicze”. 

Wiceprezydent Krakowa, Elżbieta Koterba, udekorowała profesorów odznaką Honoris Gratia, przyznawaną osobom, które w sposób szczególny zasłużyły się dla miasta j jego mieszkańców. Juliusz Braun, prezes TVP, podziękował profesorom za wkład w kształt obecnego polskiego prawa autorskiego. 

Pierwszą laudację na cześć jubilatów wygłosiła prof. Ewa Nowińska, podkreślając, że z reguły wygłoszenie laudacji jest zadaniem trudnym, ale nie w tym przypadku, bowiem obydwaj jubilaci mają tyle zasług, że można by nimi obdarzyć wiele osób. Ponadto jubilatów cechuje „perfekcyjny profesjonalizm i uczciwość badawcza”. 

Drugą laudację wygłosił prof. Andrzek Matlak, jako przedstawiciel uczniów obydwu profesorów. Wymienił i omówił dorobek naukowy jubilatów, zaznaczając jego wysoki poziom naukowy, ogromną umiejętność pisania w sposób zrozumiały o rzeczach skomplikowanych oraz fakt, że ich publikacje są najczęściej cytowane. 

Dopuszczony do głosu prof. Barta stwierdził: „Zawsze byliśmy razem i to jest najważniejsze”. 

Prof. Markiewicz w swoim krótkim wystąpieniu wskazał osoby, które wpłynęły na jego rozwój naukowy, w pierwszej kolejności wymieniając swojego ojca – prof. Henryka Markiewicza. „On mnie stworzył, nauczył mnie myśleć, zafascynował mnie książką i biblioteką, wszystko czytał co napisałem i czyta do dziś” – podkreślił. 

Obydwaj profesorowie już od czasu studiów byli związani z Uniwersytetem Jagiellońskim. Potem zostali pracownikami naukowymi Międzyuczelnianego Instytutu Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej afiliowanego przy UJ. Byli uczniami takich mistrzów jak prof. Stefan Grzybowski czy prof. Andrzej Kopff. Początkowo mieli odmienne zainteresowania – Ryszard zajmował się prawem własności przemysłowej, Janusz – prawem prasowym i ochroną dóbr osobistych. Potem ich ścieżki naukowe zaczęły się nakładać – pierwszy podjął badania nad twórczością naukową, drugi – nad twórczością pracowniczą. W latach 90. zaczęli wspólnie prowadzić działalność naukową i dydaktyczną na polu prawa autorskiego. I tak zostało do dziś. Są postrzegani jako twórcy „krakowskiej szkoły prawa autorskiego” w odróżnieniu od szkół: warszawskiej, poznańskiej czy lubelskiej. Ich zainteresowania naukowe nie ograniczają się do prawa autorskiego – prowadzili badania również w zakresie prawa internetu, ochrony danych osobowych, ochrony baz danych. Stworzyli świetną bibliotekę gromadzącą liczne publikacje literatury polskiej i światowej z zakresu własności intelektualnej. Kontynuują tradycję zebrań naukowych, odbywanych w każdy piątek w siedzibie Instytut Prawa Własności Intelektualnej (obecnie Katedry Prawa Własności Intelektualnej). Mieli bezpośredni wpływ na kształt polskiego prawa autorskiego – działając jako eksperci ministerstwa kultury, Sejmu i Senatu.  

Po uroczystości odbyła się międzynarodowa konferencja „Spory o własność intelektualną”, podczas której referaty wygłosili: prof. Monika Czajkowska Dąbrowska, prof. Elżbieta Traple, prof. Andreas Wiebe, prof. Joseph Straus, prof. Ryszard Skubisz, prof. Marian Kępiński, prof. Aurelia Nowicka oraz prof. Stanisław Sołtysiński.

Joanna Hetman